Άρθρο της Μ.Βάντση
Όπως
κάποιοι συμπολίτες μου ήδη γνωρίζουν και άλλοι σήμερα το βλέπουν για
πρώτη φορά είμαι κοινωνικός επιστήμονας. Έχω τελειώσει την σχολή
Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής και με έχουν απασχολήσει όλα τα
πεδία που συνθέτουν την κοινωνική ευημερία ενός πολίτη. Ένα
προαπαιτούμενο ,θα λέγαμε, κάθε κοινωνικού κράτους. Μια ανάγκη κάθε
πολίτη, κάθε κοινωνίας, κάθε χώρας.
Το κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας δεν είναι τίποτα άλλο από αλληλοσυνδεόμενες κοινωνικοοικονομικές δομές οι οποίες προστατεύουν τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά από την εξαθλίωση που μπορεί να επιφέρει οποιαδήποτε κρίση στην κοινωνία. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος δημιουργίας μια τέτοιας κοινωνικής δικλείδας.
Σε γενικές γραμμές, μια οικονομική ύφεση (όσο έντονη κι αν είναι) δεν προκαλεί αναγκαστικά ανυπέρβλητες δυσκολίες σε ένα καλοσχεδιασμένο σύστημα κοινωνικής προστασίας. Άλλωστε, η άμβλυνση των κοινωνικών επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης ήταν ακριβώς το σημείο στο οποίο απέτυχαν παταγωδώς οι δημόσιοι θεσμοί τη δεκαετία του 1930, και αυτός υπήρξε ο βασικός λόγος για τη δημιουργία του σύγχρονου κοινωνικού κράτους.
Το πρόβλημα είναι ότι τις παραμονές της κρίσης το Ελληνικό σύστημα κοινωνικής προστασίας ανταποκρινόταν απολύτως στην περίφημη περιγραφή του νοτιοευρωπαϊκού μοντέλου ως συνδυασμού «σημαντικών κενών στο κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας» και «νησίδων γενναιοδωρίας για τον προστατευμένο πυρήνα της αγοράς εργασίας» (Ferrera). Με άλλα λόγια, ήταν εντελώς ακατάλληλο για «το χειρισμό καταστάσεων επείγουσας ανάγκης».
Εδώ έρχομαι να υποστηρίξω ότι δεν δύναται καμία ανάπτυξη της κοινωνίας αν δεν υπάρξουν, συνδεθούν και αλληλολειτουργήσουν οι κοινωνικές δομές της. Ειδικά σε περιπτώσεις καταστάσεων επείγουσας ανάγκης δεν θεωρώ ορθό να παραγκωνίζεται η κοινωνική πολιτική και οι φορείς που την ασκούν στο βωμό οποιασδήποτε πολιτικής σκοπιμότητας ή στο όνομα ενός ακραίου εξορθολογισμού.
Αν έρθουμε σε τοπικό επίπεδο, ο πρωταρχικός στόχος όλων των προηγούμενων δημοτικών αρχών (κάτι που δεν έγινε) αλλά και αυτών που θα ακολουθήσουν πρέπει να είναι η δόμηση μιας πρώτης δικλείδας ασφαλείας. Αυτή δε η δικλείδα θα περιλαμβάνει μακροπρόθεσμες πολιτικές απασχόλησης, στήριξη των υπαρχουσών κοινωνικών δομών αλλά και δόμηση νέων, συνεργασία σε επίπεδο διευρυμένου Ο.Τ.Α όλων των φορέων παροχής υγείας.
Προκύπτει από παραπάνω άλλα κρίνω απαραίτητο να το επισημάνω. Οι πολιτικές απασχόλησης που ακολουθήθηκαν μέχρι τώρα ανακύκλωσαν το φαινόμενο της ανεργίας, μεταθέτοντάς το από την μία χρονική περίοδο στην άλλη. Ο ρόλος όλων των προγραμμάτων (ας μου επιτραπεί η έκφραση πολιτικών, αν και δεν μπορούν να νοηθούν ως τέτοιες, καθώς δεν στοχεύουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά στην διαχείρηση του) δύο, πέντε μηνών ήταν καθαρά ψηφοθηρικός. Προγράμματα απασχόλησης που δεν έχουν κύριο μέλημα την στόχευση του προβλήματος της ανεργίας. Δεν στοχεύουν σε ποιοτική και ποσοτική μείωση του φαινομένου. Δεν αξιολογούνται και δεν επανατροφοδοτούνται με βάση τις νέες ανάγκες που προκύπτουν στην κοινωνία. Δεν μπορούν να δομήσουν τον ιστό ή δίχτυ που χρειαζόμαστε ως πόλη, έτσι ώστε να μιλήσουμε για ανάπτυξη των πολιτών της Βέροιας.
Επιπρόσθετα, οι προηγούμενες δημοτικές αρχές αφήνουν στην μοίρα τους τα κοινωνικά προγράμματα που στοχεύουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Τέτοια προγράμματα χαίρουν σεβασμού από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες θεωρούνται από την διεθνή βιβλιογραφία πρότυπα άσκησης κοινωνικής πολιτικής και εξασφάλισης κοινωνικής ευημερίας των πολιτών τους. Αναφέρομαι σε προγράμματα όπως το Βοήθεια στο Σπίτι, τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Α.Μ.Ε.Α κ.λπ. Θα πρέπει να συντονιστούν αυτές οι δομές, να αναπτυχθούν υπό μια νέα δημοτική αρχή έτσι ώστε να εξασφαλίζουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στον Δήμο μας και σε κάθε δημότη ξεχωριστά.
Τελειώνοντας, θα σταθώ και στην υγεία των δημοτών της Βέροιας. Όσοι έχουν ασχοληθεί έστω και σε θεωρητικό επίπεδο με την υγειονομική περίθαλψη, γνωρίζουν ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη μορφή θεραπείας. Θα πρέπει λοιπόν, να συνεργαστούμε σε επίπεδο Δήμου με όλες αυτές τις δομές και τα προγράμματα που μπορούν να εξασφαλίσουν στον δημότη μας προληπτικές εξετάσεις υγείας. Γνωρίζουμε όλοι από προσωπική πείρα ότι η υγεία έχει πολλές δυσκολίες πρόσβασης. Ότι άτομα δεν έχουν την πολυτέλεια χρόνου, χρήματος ή φυσικής πρόσβασης σε δομές υγείας. Για αυτό τον λόγο στρέφονται στο σύστημα υγείας όταν φτάσουν στο απροχώρητο. Αυτό δεν είναι λογικό για καμία Ευρωπαϊκή πόλη.
Συνοψίζοντας, η Βέροια είναι μια πόλη που οι προηγούμενες δημοτικές της αρχές , θα θεωρήσω λόγω απειρίας και μη ύπαρξης γνώσεων και όχι λόγω κάποιας σκοπιμότητας, δεν της φέρθηκαν όπως της άξιζε. Το να παίρνεις οποιοδήποτε πρόγραμμα και να το ελευθερώνεις στην κοινωνία ατόφιο, όπως έχει δημιουργηθεί για μια άλλη πόλη σε ένα άλλο κράτος, δεν σου εξασφαλίζει τα εχέγγυα που χρειάζεται η πόλη έτσι ώστε να ξεφύγει από την κρίση. Επίσης, η μη συνέργεια σε επίπεδο διευρυμένου Ο.Τ.Α όλων των δυνάμεων που μπορούν να προσφέρουν έργο για την πόλη είναι καταστροφική. Σε περίοδο κρίσης αν δεν συνεργαστούν οι φορείς, αν δεν χρησιμοποιήσεις όλα τα εργαλεία που έχεις για να δημιουργήσεις μια καλύτερη πόλη, θα ανεβάσεις ανεξέλεγκτα τα δημοτικά τέλη χωρίς κανένα απτό αποτέλεσμα.Το έχουμε δει άλλωστε να συμβαίνει.
Το κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας δεν είναι τίποτα άλλο από αλληλοσυνδεόμενες κοινωνικοοικονομικές δομές οι οποίες προστατεύουν τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά από την εξαθλίωση που μπορεί να επιφέρει οποιαδήποτε κρίση στην κοινωνία. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος δημιουργίας μια τέτοιας κοινωνικής δικλείδας.
Σε γενικές γραμμές, μια οικονομική ύφεση (όσο έντονη κι αν είναι) δεν προκαλεί αναγκαστικά ανυπέρβλητες δυσκολίες σε ένα καλοσχεδιασμένο σύστημα κοινωνικής προστασίας. Άλλωστε, η άμβλυνση των κοινωνικών επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης ήταν ακριβώς το σημείο στο οποίο απέτυχαν παταγωδώς οι δημόσιοι θεσμοί τη δεκαετία του 1930, και αυτός υπήρξε ο βασικός λόγος για τη δημιουργία του σύγχρονου κοινωνικού κράτους.
Το πρόβλημα είναι ότι τις παραμονές της κρίσης το Ελληνικό σύστημα κοινωνικής προστασίας ανταποκρινόταν απολύτως στην περίφημη περιγραφή του νοτιοευρωπαϊκού μοντέλου ως συνδυασμού «σημαντικών κενών στο κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας» και «νησίδων γενναιοδωρίας για τον προστατευμένο πυρήνα της αγοράς εργασίας» (Ferrera). Με άλλα λόγια, ήταν εντελώς ακατάλληλο για «το χειρισμό καταστάσεων επείγουσας ανάγκης».
Εδώ έρχομαι να υποστηρίξω ότι δεν δύναται καμία ανάπτυξη της κοινωνίας αν δεν υπάρξουν, συνδεθούν και αλληλολειτουργήσουν οι κοινωνικές δομές της. Ειδικά σε περιπτώσεις καταστάσεων επείγουσας ανάγκης δεν θεωρώ ορθό να παραγκωνίζεται η κοινωνική πολιτική και οι φορείς που την ασκούν στο βωμό οποιασδήποτε πολιτικής σκοπιμότητας ή στο όνομα ενός ακραίου εξορθολογισμού.
Αν έρθουμε σε τοπικό επίπεδο, ο πρωταρχικός στόχος όλων των προηγούμενων δημοτικών αρχών (κάτι που δεν έγινε) αλλά και αυτών που θα ακολουθήσουν πρέπει να είναι η δόμηση μιας πρώτης δικλείδας ασφαλείας. Αυτή δε η δικλείδα θα περιλαμβάνει μακροπρόθεσμες πολιτικές απασχόλησης, στήριξη των υπαρχουσών κοινωνικών δομών αλλά και δόμηση νέων, συνεργασία σε επίπεδο διευρυμένου Ο.Τ.Α όλων των φορέων παροχής υγείας.
Προκύπτει από παραπάνω άλλα κρίνω απαραίτητο να το επισημάνω. Οι πολιτικές απασχόλησης που ακολουθήθηκαν μέχρι τώρα ανακύκλωσαν το φαινόμενο της ανεργίας, μεταθέτοντάς το από την μία χρονική περίοδο στην άλλη. Ο ρόλος όλων των προγραμμάτων (ας μου επιτραπεί η έκφραση πολιτικών, αν και δεν μπορούν να νοηθούν ως τέτοιες, καθώς δεν στοχεύουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά στην διαχείρηση του) δύο, πέντε μηνών ήταν καθαρά ψηφοθηρικός. Προγράμματα απασχόλησης που δεν έχουν κύριο μέλημα την στόχευση του προβλήματος της ανεργίας. Δεν στοχεύουν σε ποιοτική και ποσοτική μείωση του φαινομένου. Δεν αξιολογούνται και δεν επανατροφοδοτούνται με βάση τις νέες ανάγκες που προκύπτουν στην κοινωνία. Δεν μπορούν να δομήσουν τον ιστό ή δίχτυ που χρειαζόμαστε ως πόλη, έτσι ώστε να μιλήσουμε για ανάπτυξη των πολιτών της Βέροιας.
Επιπρόσθετα, οι προηγούμενες δημοτικές αρχές αφήνουν στην μοίρα τους τα κοινωνικά προγράμματα που στοχεύουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Τέτοια προγράμματα χαίρουν σεβασμού από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες θεωρούνται από την διεθνή βιβλιογραφία πρότυπα άσκησης κοινωνικής πολιτικής και εξασφάλισης κοινωνικής ευημερίας των πολιτών τους. Αναφέρομαι σε προγράμματα όπως το Βοήθεια στο Σπίτι, τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Α.Μ.Ε.Α κ.λπ. Θα πρέπει να συντονιστούν αυτές οι δομές, να αναπτυχθούν υπό μια νέα δημοτική αρχή έτσι ώστε να εξασφαλίζουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στον Δήμο μας και σε κάθε δημότη ξεχωριστά.
Τελειώνοντας, θα σταθώ και στην υγεία των δημοτών της Βέροιας. Όσοι έχουν ασχοληθεί έστω και σε θεωρητικό επίπεδο με την υγειονομική περίθαλψη, γνωρίζουν ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη μορφή θεραπείας. Θα πρέπει λοιπόν, να συνεργαστούμε σε επίπεδο Δήμου με όλες αυτές τις δομές και τα προγράμματα που μπορούν να εξασφαλίσουν στον δημότη μας προληπτικές εξετάσεις υγείας. Γνωρίζουμε όλοι από προσωπική πείρα ότι η υγεία έχει πολλές δυσκολίες πρόσβασης. Ότι άτομα δεν έχουν την πολυτέλεια χρόνου, χρήματος ή φυσικής πρόσβασης σε δομές υγείας. Για αυτό τον λόγο στρέφονται στο σύστημα υγείας όταν φτάσουν στο απροχώρητο. Αυτό δεν είναι λογικό για καμία Ευρωπαϊκή πόλη.
Συνοψίζοντας, η Βέροια είναι μια πόλη που οι προηγούμενες δημοτικές της αρχές , θα θεωρήσω λόγω απειρίας και μη ύπαρξης γνώσεων και όχι λόγω κάποιας σκοπιμότητας, δεν της φέρθηκαν όπως της άξιζε. Το να παίρνεις οποιοδήποτε πρόγραμμα και να το ελευθερώνεις στην κοινωνία ατόφιο, όπως έχει δημιουργηθεί για μια άλλη πόλη σε ένα άλλο κράτος, δεν σου εξασφαλίζει τα εχέγγυα που χρειάζεται η πόλη έτσι ώστε να ξεφύγει από την κρίση. Επίσης, η μη συνέργεια σε επίπεδο διευρυμένου Ο.Τ.Α όλων των δυνάμεων που μπορούν να προσφέρουν έργο για την πόλη είναι καταστροφική. Σε περίοδο κρίσης αν δεν συνεργαστούν οι φορείς, αν δεν χρησιμοποιήσεις όλα τα εργαλεία που έχεις για να δημιουργήσεις μια καλύτερη πόλη, θα ανεβάσεις ανεξέλεγκτα τα δημοτικά τέλη χωρίς κανένα απτό αποτέλεσμα.Το έχουμε δει άλλωστε να συμβαίνει.
Ας παραδειγματιστούμε όλοι κι ας παλέψουμε για το καλύτερο.
Για το καλύτερο για εμάς, τους δημότες της Βέροιας. Ας γίνουμε η αλλαγή
που θέλουμε να έρθει. Ο καιρός έφτασε.
Μαρία Βάντση
Υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος
με το συνδυασμό Δικαίωμα για Νέα Βέροια
του Γιάννη Παπαγιάννη
http://www.laikoyra.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.